بازیافت ضایعات فولاد و چدن یکی از مهمترین بخشهای مدیریت ضایعات صنعتی است که در بسیاری از "ضایعات کده" و مراکز بازیافت در تهران و سایر شهرها انجام میشود. این دو ماده، از جمله پرکاربردترین فلزات در صنایع مختلف هستند، اما فرآیند بازیافت آنها تفاوتهای اساسی با هم دارد. در این مقاله، به بررسی این تفاوتها پرداخته و نکات کلیدی درباره بازیافت این دو فلز را شرح خواهیم داد.
تفاوتهای ساختاری فولاد و چدن
قبل از اینکه به تفاوتهای بازیافت این دو ماده بپردازیم، لازم است که تفاوتهای ساختاری آنها را درک کنیم.
- فولاد: فولاد بهطور عمده از آهن و کربن تشکیل شده است و به دلیل انعطافپذیری بالا، در سازهها و صنایع مختلف کاربرد گستردهای دارد. میزان کربن موجود در فولاد معمولاً کمتر از 2% است که این ویژگی باعث میشود فولاد نسبت به چدن مقاومتر و شکلپذیرتر باشد.
- چدن: چدن نیز از آهن و کربن تشکیل شده است، اما درصد کربن در آن بین 2 تا 4 درصد است. این مقدار بیشتر کربن، چدن را شکنندهتر از فولاد میکند و معمولاً در تولید قطعات سنگین مانند بلوکهای موتور، لولهها و سایر قطعاتی که نیاز به استحکام بالا دارند، استفاده میشود.
فرآیند بازیافت ضایعات فولاد
بازیافت فولاد معمولاً بهصورت کارآمد و سریعتری انجام میشود. فرآیند بازیافت این ماده شامل مراحل زیر است:
- جمعآوری و جداسازی: ضایعات فولادی ابتدا از سایر خرید ضایعات فلزی جدا میشوند. این مرحله ممکن است شامل جداسازی از سایر فلزات و مواد غیرآهنی باشد.
- ذوب کردن: فولاد جمعآوریشده در کورههای الکتریکی ذوب میشود. این فرآیند معمولاً در دماهای بالای 1600 درجه فارنهایت (حدود 870 درجه سلسیوس) انجام میشود.
- پالایش و تصفیه: در این مرحله، ناخالصیها از فولاد جدا میشوند و فولاد مذاب بهطور دقیق تصفیه میشود تا از لحاظ شیمیایی به استانداردهای مطلوب برسد.
- ریختهگری: در نهایت، فولاد مذاب به اشکال مختلف ریختهگری میشود و آماده استفاده دوباره در تولید قطعات صنعتی است.
بازیافت فولاد بهطور کلی از نظر انرژی و هزینه مقرون بهصرفه است و یکی از فلزات بازیافتی با بالاترین نرخ است.
فرآیند بازیافت ضایعات چدن
در مقایسه با فولاد، بازیافت چدن پیچیدگیهای بیشتری دارد. فرآیند بازیافت چدن شامل مراحل زیر است:
- جمعآوری و تفکیک: مانند فولاد، چدن نیز از سایر ضایعات جدا میشود. تفکیک ضایعات چدن از دیگر فلزات غیرآهنی و فولاد در ضایعات کدهها یکی از مهمترین مراحل است.
- ذوب کردن: چدن، بهویژه چدن خاکستری، در کورههای ذوب مشابه با کورههای فولادی ذوب میشود، اما دمای ذوب چدن معمولاً پایینتر از فولاد است. این فرآیند در دمای حدود 1200 درجه سلسیوس انجام میشود.
- تصفیه: پس از ذوب، چدن ممکن است نیاز به تصفیه ویژهای داشته باشد، چرا که ترکیب شیمیایی آن بهطور متفاوتی با فولاد است و ممکن است مشکلاتی مانند رسوبات و ناخالصیهای بیشتر ایجاد کند.
- ریختهگری و استفاده مجدد: پس از تصفیه، چدن مذاب برای ساخت قطعات جدید ریختهگری میشود.
در حالی که بازیافت چدن نسبت به فولاد انرژی کمتری میطلبد، اما از نظر زمان و دقت فرآیند پیچیدهتری دارد. همچنین، درصد بالای کربن در چدن میتواند باعث ایجاد مشکلاتی در کیفیت نهایی شود.
تفاوتهای اقتصادی بازیافت فولاد و چدن
- هزینه و صرفهجویی در انرژی: بازیافت فولاد معمولاً هزینه کمتری دارد و از آنجایی که فولاد یکی از فلزات پرکاربرد است، تقاضا برای آن بیشتر است. از سوی دیگر، بازیافت چدن انرژی کمتری مصرف میکند، اما فرآیند آن زمانبرتر است.
- مقدار ضایعات: از آنجا که فولاد بهطور گستردهتری در صنایع استفاده میشود، خرید ضایعات فولادی نسبت به خرید ضایعات چدن بیشتر است، بنابراین بازیافت فولاد معمولاً بهصرفهتر است.
کاربردهای ضایعات بازیافتشده فولاد و چدن
- فولاد بازیافتشده: فولاد بازیافتشده میتواند در بسیاری از صنایع، از جمله ساخت و ساز، خودروسازی و تولید ابزارآلات استفاده شود. این ماده به دلیل خواص مکانیکی بسیار بالا و شکلپذیری مناسب، گزینهای ایدهآل برای تولید قطعات مختلف است.
- چدن بازیافتشده: چدن بازیافتشده معمولاً در ساخت قطعات سنگین و مقاوم به فشار مانند بلوکهای موتوری، قطعات صنعتی و سیستمهای لولهکشی استفاده میشود.
شماره تماس ضایعاتی تهران
09125189348
09938234323